Sống trường thọ, viên mãn như người dân ở “thánh địa bất tử” của Nhật: Bí kíp gói gọn trong 3 triết lý đơn giản nhưng không phải ai cũng đủ kiên trì thực hiện

Hẳn ai cũng biết Nhật Bản liên tục nằm trong những quốc gia có tuổi thọ trung bình cao nhất thế giới. Trong đó, hòn đảo Okinawa là nơi tập trung nhiều người thọ trên 100 tuổi nhất.

Tại đây, hơn ⅔ dân số vẫn sinh hoạt tự lập ở tuổi 97. Ngày ngày, họ vẫn ở nhà, tự nấu ăn và tận hưởng cuộc sống trọn vẹn – ở cái tuổi mà người ta thường nói là “gần đất xa trời”.

Trước đây, chúng ta luôn coi rằng tuổi tác chỉ là một con số. Tuy nhiên, các bác sĩ không quá quan tâm đến điều này. Họ muốn biết nhiều hơn về tuổi tâm sinh lý hơn tuổi thực. Họ muốn biết về cách người già sống, thay vì khoảng thời gian họ đã sống. Bởi lẽ, có nhiều người 70 tuổi mà vẫn trẻ trung, khỏe mạnh như ở tuổi 50. Đôi khi cũng tồn tại trường hợp ngược lại.

Quần đảo Okinawa

Okinawa là một quần đảo cách đất liền 400 dặm về phía tây nam Nhật Bản. Tên của nó có nghĩa là “sợi dây thừng giữa biển cả” bởi quần đảo này nằm lọt thỏm giữa đại dương, với Thái Bình Dương ở phía đông và biển Đông Trung Quốc ở phía tây. Nước ở đây có màu xanh ngọc lục bảo, với những bãi cát trắng muốt cùng tiết trời nhiệt đới. Suốt nhiều năm nay, Okinawa vẫn luôn được gọi với cái tên độc đáo: “Thánh địa bất tử”

Tại đây, không có mấy người đi tập chạy hay tập gym. Hầu hết người già trên đảo sẽ chọn những hoạt động khác: chăm cây cối trong vườn, tập thái cực quyền ở công viên, lái xe đạp hoặc chơi một môn thể thao gateball với bạn bè.

Người cao tuổi ở đây cũng hiếm khi mắc các bệnh tim mạch, suy giảm trí nhớ hay ung thư. Cấu trúc xương của họ khỏe hơn những người cùng thế hệ trên thế giới.

Nếu hỏi bất cứ người dân nào ở Okinawa về bí quyết trường thọ, bạn sẽ nhận được câu trả lời gồm 2 từ: ikigai và moai.

Ikigai có thể được hiểu là “mục đích sống”. Tại Okinawa, càng trưởng thành, ikigai của một người càng phát triển. Đó là lý do sống, là động lực khiến họ thức dậy và ra khỏi giường mỗi sáng. Ở Mỹ, mọi người thường nghỉ hưu ở tuổi 60, nhưng ở Nhật Bạn, khái niệm “nghỉ hưu” còn chẳng tồn tại.

Moai là một nhóm những người có chung sở thích và chăm sóc lẫn nhau. Moai của bạn chính là “bộ lạc” của bạn. Đó cũng chính là một lý do khác giúp người dân Okinawa sống lâu đến như vậy.

Ngoài ra, chế độ ăn của người dân Okinawa từ lâu cũng được cả thế giới quan tâm. Tuy nhiên, trước khi quan đến việc họ ăn gì, hãy chú ý tới cách mà họ ăn mỗi ngày.

Đây là cụm từ mà bạn cần nhớ: hara hachi bu. Nó có nghĩa là: Hãy ngừng ăn nếu bạn cảm thấy no đến 80%. Không phải ai cũng áp dụng được triết lý này vào thực tiễn bởi chúng ta thường có văn hóa “vét sạch bát đĩa” để không bỏ phí thức ăn.

Với hara hachi bu, có thể bạn sẽ vẫn cảm thấy hơi đói nếu khi dừng đũa. Tại Mỹ, mỗi người dân tiêu thụ trung bình 2.500 calories/ngày, trong khi ở Okinawa, con số này chỉ là 1.900 calories.

Về mặt sinh học, triết lý hara hachi bu này lại rất hợp lý. Thông thường, dạ dày sẽ mất khoảng 20 phút để gửi tín hiệu cho não báo rằng nó đã no. Trong quãng thời gian ngắn ngủi đó, mọi người sẽ ăn cố tiêu hóa nốt vài trăm calories còn lại. Vì thế, nếu bạn dừng đũa và chờ đợi, bạn sẽ thấy mình no dù ăn ít đi.

Hầu hết cộng đồng khoa học đều tin rằng ăn ít đi sẽ giúp sống lâu, nhưng dĩ nhiên là điều này còn phụ thuộc vào việc bạn ăn gì. Craig Willcox – tác giả cuốn “Okinawa Program” – đã có dịp khám phá thực đơn của người dân địa phương.

Thức ăn sẽ được đựng trong hộp bento 6 ngăn. Bằng cách này, khẩu phần ăn của bạn giảm, nhưng bạn sẽ được thưởng thức nhiều món hơn. Một hộp bento có thể bao gồm: cơm, khoai lang, mướp, một khoanh cá nhỏ, giá và một phần hoa quả. Ngoài ra, bạn sẽ có thêm một bát súp miso và trà xanh để tráng miệng.

Willcox cho biết, hầu hết dân cư Okinawa đều ăn 7 loại rau củ quả và 18 món khác nhau mỗi ngày. Có tất cả 200 loại thực phẩm và gia vị thường xuyên xuất hiện trong thực đơn của họ.

Mặc dù sở hữu bí quyết trường thọ được cả triệu người trên thế giới săn đón, tình hình trên đảo Okinawa lại chuyển biến theo chiều hướng xấu đi. Thế hệ trẻ đang ngày càng ăn nhiều thịt và đồ ăn nhanh thay vì cá và đậu nành. Người dân địa phương cũng phải đối mặt với ùn tắc giao thông do số lượng người chuyển từ đi xe đạp sang ô tô ngày càng nhiều. Những người sống thọ trên 100 tuổi cũng giảm sút so với các thập kỷ trước.

Dù vậy, “Thánh địa bất tử” này vẫn là lời nhắc nhở cho chúng ta, rằng sống hạnh phúc và trường thọ là điều hoàn toàn khả thi, dù bạn sống ở Okinawa hay bất cứ đâu trên thế giới.

Theo Ngọc Hà

Trí thức trẻ